Ο προφορικός και ο γραπτός λόγος δε διαχωρίζονται , καθώς μέσω του προφορικού λόγου πραγματοποιούνται οι πρώτες επαφές με τα γραπτά κείμενα. Ο γραπτός λόγος στηρίζεται στον προφορικό και προσεγγίζεται σύμφωνα με την θεωρεία του αναδυόμενου γραμματισμού. Και όταν λέμε «αναδυόμενος γραμματισμός» , εννοούμε τις συμπεριφορές ανάγνωσης και γραφής των παιδιών οι οποίες προηγούνται του συμβατικού γραμματισμού και εξελίσσονται μαζί με αυτόν. Τα παιδιά κατακτούν το γραπτό λόγο με την άμεση και ενεργητική εμπλοκή τους σε αμιγείς δραστηριότητες ανάγνωσης και γραφής , οι οποίες έχουν νόημα και σκοπό.
Ο γραπτός και ο προφορικός λόγος μπορούν να καλλιεργηθούν στο Νηπιαγωγείο με τη διαμόρφωση ενός υποστηρικτικού περιβάλλοντος , το οποίο θα περιλαμβάνει δημιουργία οργανωμένης βιβλιοθήκης , παρουσίαση παντός είδους έντυπου υλικού και γραφικής ύλης , συχνή ανάγνωση βιβλίων , οδηγιών , εφημερίδων , επεξεργασία κειμένων , κατασκευή πινάκων αναφοράς , παραγωγή αφισών , παροχή ερεθισμάτων για την ενεργοποίηση της ανάγκης της γραφής , συνεχή παρότρυνση για συμμετοχή σε δραστηριότητες που έχουν σχέση με την ανάγνωση και τη γραφή, αφηγήσεις παραμυθιών , καθώς και προσκλήσεις σε γονείς , γιαγιάδες και συγγραφείς για αφήγηση παραμυθιών.
Πέρα από όλα αυτά , ο πλέον πρόσφορος τρόπος για να εμπλακεί ένα παιδί σε δραστηριότητες που έχουν σχέση με τη γραφή είναι το ίδιο το όνομά του , καθώς είναι μια από τις πρώτες λέξεις που αναγνωρίζει. Το όνομα είναι η ταυτότητα του από την ώρα που γεννήθηκε και μπορεί να αποτελέσει το κίνητρο για να κατακτήσει τον κώδικα της γραφής. Για αυτό το λόγο έχουν μεγάλη σημασία οι ασκήσεις που περιλαμβάνουν το όνομα των παιδιών.
Γραφική προπόνηση,
Με τις ακόλουθες ασκήσεις γραφισμού τα παιδιά μυούνται στη γραφική κατεύθυνση , από τα αριστερά προς τα δεξιά και από πάνω προς τα κάτω.
Οι ασκήσεις προγραφικού τύπου αφορούν αποκλειστικά το χειρισμό του μολυβιού – εργαλείο και δεν έχουν σχέση με την εκμάθηση του γραπτού κώδικα.
Στην προσχολική ηλικία ενδείκνυται να χρησιμοποιούνται τετράδα γραφής , στα όποια τα παιδιά καλούνται να αντιγράφουν μηχανικά γράμματα και λέξεις χωρίς να δίνουν σημασία στο περιεχόμενο που αντιγράφουν. Η επανάληψη πολλών μεμονωμένων γραμμάτων σε ένα φύλλο χαρτί και η μηχανική σχεδίαση τους δεν έχουν κανένα νόημα για τα παιδιά Αντίθετα με αυτό τον τρόπο αποκτούν εσφαλμένη εικόνα για το σκοπό και τη χρήση της γραφής.
Ο γραπτός και ο προφορικός λόγος μπορούν να καλλιεργηθούν στο Νηπιαγωγείο με τη διαμόρφωση ενός υποστηρικτικού περιβάλλοντος , το οποίο θα περιλαμβάνει δημιουργία οργανωμένης βιβλιοθήκης , παρουσίαση παντός είδους έντυπου υλικού και γραφικής ύλης , συχνή ανάγνωση βιβλίων , οδηγιών , εφημερίδων , επεξεργασία κειμένων , κατασκευή πινάκων αναφοράς , παραγωγή αφισών , παροχή ερεθισμάτων για την ενεργοποίηση της ανάγκης της γραφής , συνεχή παρότρυνση για συμμετοχή σε δραστηριότητες που έχουν σχέση με την ανάγνωση και τη γραφή, αφηγήσεις παραμυθιών , καθώς και προσκλήσεις σε γονείς , γιαγιάδες και συγγραφείς για αφήγηση παραμυθιών.
Πέρα από όλα αυτά , ο πλέον πρόσφορος τρόπος για να εμπλακεί ένα παιδί σε δραστηριότητες που έχουν σχέση με τη γραφή είναι το ίδιο το όνομά του , καθώς είναι μια από τις πρώτες λέξεις που αναγνωρίζει. Το όνομα είναι η ταυτότητα του από την ώρα που γεννήθηκε και μπορεί να αποτελέσει το κίνητρο για να κατακτήσει τον κώδικα της γραφής. Για αυτό το λόγο έχουν μεγάλη σημασία οι ασκήσεις που περιλαμβάνουν το όνομα των παιδιών.
Γραφική προπόνηση,
Με τις ακόλουθες ασκήσεις γραφισμού τα παιδιά μυούνται στη γραφική κατεύθυνση , από τα αριστερά προς τα δεξιά και από πάνω προς τα κάτω.
Οι ασκήσεις προγραφικού τύπου αφορούν αποκλειστικά το χειρισμό του μολυβιού – εργαλείο και δεν έχουν σχέση με την εκμάθηση του γραπτού κώδικα.
Στην προσχολική ηλικία ενδείκνυται να χρησιμοποιούνται τετράδα γραφής , στα όποια τα παιδιά καλούνται να αντιγράφουν μηχανικά γράμματα και λέξεις χωρίς να δίνουν σημασία στο περιεχόμενο που αντιγράφουν. Η επανάληψη πολλών μεμονωμένων γραμμάτων σε ένα φύλλο χαρτί και η μηχανική σχεδίαση τους δεν έχουν κανένα νόημα για τα παιδιά Αντίθετα με αυτό τον τρόπο αποκτούν εσφαλμένη εικόνα για το σκοπό και τη χρήση της γραφής.